در هفته دوم چهار ماهگی صحبتمان درباره رشد زبانی کودک را ادامه میدهیم. در هفته قبل به طور مفصل درباره این موضوع حرف زدیم. اشاره کردیم که ارتباط بین دست و چشم نوزاد از هفته سیزدهم (هفته اول چهار ماهگی) برقرار میشود و فرزندتان میتواند اشیا را در دستش بگیرد. حالا در هفته چهاردهم نوزادی این موضوع نمود بیشتری پیدا میکند. یعنی نوزاد علاقه دارد که به اسباببازیهایش دست بزند. لمس کردن هم برایش خیلی مهم است. نوزاد عاشق این است که شما او را در آغوش بگیرید و ماساژ دهید. در این هفته همچین وضعیت بدنی و هیکل شما بعد از تولد نوزاد و سیستم ایمنی فرزندتان صحبت میکنیم. خُب دیگر وقتش رسیده سراغ این هفته برویم و اتفاقات ریز و درشتی که در آن رخ میدهد را بررسی میکنیم.
برقراری ارتباط بین دست و چشم
نوزاد شما در هفته چهاردهم میتواند بین دست و چشمانش ارتباط برقرار کند. اما یک کار دیگر هم انجام میدهد. او الان میتواند دست و پاهایش را تکان بدهد و مفصل ران و زانویش هم انعطاف بیشتری پیدا میکند. در نتیجه با قدرت بیشتری لگد میزند.
نوزاد همچنین میتواند دست هایش را به هم نزدیک کرده و انگشتانش را باز و بسته کند. شما میتوانید به این ارتباط بیشتر کمک کنید. چطور؟ الان میگوییم. یک اسباب بازی بالای گهوارهاش بگذارید تا ببینید میتواند به آن دست بزند یا نه! دست زدن به اسباب بازی یکی از نقاط عطف رشد کودک است. فقط مراقب باشید که این اسباب بازی دور از دسترس نوزاد باشد چون میتواند در مدت کوتاهی خرابش کند.
حسِ فوق العاده لمس کردن
خیلی ساده است. بچه ها عاشق این هستند که شما لمسش کنید. در واقع این کار تاثیر بسیار زیادی روی رشدشان دارد. همه این تماس هایی که از بدن شما به نوزاد برقرار میشود هم به رشدش کمک میکند و هم باعث میشود که پیوند عمیقی بین شما دو تا ایجاد شود. تازه، در آرام کردن نوزاد هم معجزه میکند.
اما چطور این تماس را بیشتر کنیم؟ با کارهای خیلی کوچکی میشود این کار را انجام داد. مثلاً همان ماساژ دادن یا در آغوش گرفتن نوزاد میتواند خیلی موثر باشد. بینی اش را ببوسید یا اینکه خیلی آرام صورتش را فوت کنید. این کارهای خیلی ساده میتوانند کمک زیادی به آرامش فرزندتان بکنند. این کار حتی باعث میشود که نوزاد بتواند برای مدت زمان بیشتری به یک موضوع توجه کند.
چگونه حس لامسه نوزاد را پرورش دهیم؟
فرزند شما اگر بتواند مواد مختلف مثل پارچه های پشمی و حولهای را احساس کند، حس لامسهاش بهتر میشود. نوزاد همچنین دوست دارد که هر چیز دَمِ دستش میآید را در دهنش بگذارد. بنابراین مراقب باشید که چیزهای کوچک را در دهنش نگذارد و هیچ وقت او را با این وسایل تنها نگذارید.
یک کار دیگر هم میتوانید انجام بدهید. کتاب هایی در بازار وجود دارند که عکس های برجسته دارند. با خواندن این دسته از کتابها، خواندن کتاب برایش به یک تجربه قابل لمس تبدیل میشود.
ماساژ نوزاد
برای ماساژ نوزاد اول یک جای گرم و نرم پیدا کنید که نوزاد را روی آن قرار بدهید. قرار دادن یک تشک نرم بر روی زمین هم ایده خوبی است. یه مقدار روغن بچه روی دستهایتان بریزید و آن ها را به هم بمالید تا خوب گرم شود. به نوزاد نگاه کنید و در حالی که این کار را انجام میدهید، برایش آهنگ بخوانید.
همزمان به واکنش نوزاد توجه کنید: اگر احساس کردید که از این کار لذت نمیبرد، او را آرام یا محکم تر ماساژ بدهید(بستگی به این دارد که از اول چطور ماساژ می دادید). در نهایت هم که میتوانید دست از این کار بکشید و دیگر ماساژش ندید. همه چیز به واکنش نوزاد شما بستگی دارد.
وضعیت جسمانی شما بعد از تولد نوزاد
به دنیا آوردن بچه مرحلهای است که بدن و کل زندگی فرد را تحت تاثیر قرار میدهد. کمر و باسن شما پهن تر میشود و شکمی نرم خواهید داشت. تقریباً نه ماه طول میکشد تا به وضعیتی که قبل از به دنیا آوردن فرزندتان داشتید، برگردید. خیلی از خانم ها متوجه میشوند که به وضعیت قبل از حاملگی خودشان برنمیگردند و این اصلا اشکالی ندارد.
اگر شما در حال حاضر به فرزندتان از سینه خودتان شیر میدهید، به هیچ عنوان در رژیم خودتان محدودیت ایجاد نکنید. در واقع به جای اینکه روی کاهش وزن و ورزش سنگین تمرکز کنید، به این فکر کنید که چه غذایی میخورید و سعی کنید بدنتان را با غذای سالم تغذیه کنید. چند نکته که به شما در انجام این کار کمک میکند را در زیر آوردیم:
اگر قصد دارید رژیم بگیرید، این کار را آرام انجام دهید
بیشتر خانم ها به 1500 تا 2200 کالری انرژی غذایی در طول روز نیاز دارند تا بتوانند از تغییرات هورمونی زیادشان جلوگیری کنند. در صورتی که خودتان به نوزاد شیر میدهید، به 2000 تا 27000 کالری انرژی نیاز دارید تا انرژی مورد نیاز فرزندتان به همراه شما فراهم شود.
در هر وعده غذایی مقدار کمی غذا بخورید
بیشتر مامان های دوست داشتنی میدانند که خوردن 5 تا 6 وعده غذایی سبک و میان وعده های مغذی از خودرن سه وعده غذایی سنگین بهتر است. این طور هم سیر میشوند و هم برنامه منظمی دارند.
آب بنوشید
آنهایی که هیکل متناسب و بدن سالمی دارند، همیشه یک بطری آب همراهشان است و مدام آب میخورند. به هیچ عنوان اجازه ندهید که بدنتان دچار کم آبی شود بخصوص اگر به فرزندتان شیر میدهید.
ورزش را شروع کنید
با وجود اینکه گفتیم ورزش سنگین انجام ندهید، اما منظورمان این نبود که به هیچ عنوان ورزش نکنید! اما این فرایند را به آرامی انجام بدهید. اگر قصد دارید به دوران قبل از حاملگی تان برگردید، این کار را به کندی انجام دهید.
برنامه ایمنی نوزاد
اگر فرزندتان یکی از واکسن های سه گانه را به دلایل مختلف مثل بیماری نزده، نگران نباشید. پزشک نوزاد زمان بندی واکسن را دوباره انجام میدهد و احتمالا واکسن مربوطه را در چکاب بعدی تزریق میکند.
ممکن است دکتر برای شما در بین چکاب نوزاد قرار ویزیت گذاشته و پرستار نوزاد شما را چک کند. مراقب باشید که به پزشکتان یادآوری کنید کدام واکسن ها را نزده است. درست است که مطب دکتر سوابق بیمار را نگه میدارد اما خوب است که شما هم به او یادآوری کرده باشید.
چه زمانی نباید به نوزاد واکسن بزنیم؟
- حتی زمانی که نوزاد تب و یا سرماخوردگی خفیف دارد هم میشود واکسن را تزریق کرد. اما با این وجود بهتر است با توجه به توصیه پزشکان در این موارد از زدن واکسن خودداری کنید:
- تب شدید و بیماری جدید
- اختلال و ضعف در سیستم ایمنی بدن و یا داروهایی که باعث ضعف در ایمنی بدن میشوند.
- بیماری صرع
- سابقه تشنج
- تزریق بالای استروید در سه ماه گذشته به مدت دو هفته
- واکنش منفی شدیدی نسبت به تزریق قبلی مثل بالا رفتن دمای بدن در 40.5 درجه سلسیوس یا بالاتر، تشنج و گریه مداوم
اگه نوزاد من نارس باشه چی؟
نوزادان نارس و نوزادانی که در هنگام تولد وزن پایینی کمتر از 2.5 کیلوگرم داشتند، باید از همان زمان بندی استفاده کنند که نوزادان دیگر دارند. مگر اینکه دکتر شما چیزی غیر از این را به شما توصیه کند.
همه بچهها منحصر به فرد هستند و در مدت زمان مشخصی به نقاط عطف رشد خود میرسند. این مقالاتی که ما درباره رشد هفته به هفته نوزاد مینویسیم، جزئیاتی درباره این مراحل به شما میگوید و اینکه ممکن است چه اتفاقی رخ دهد. اگر الان رخ نداده باشد، در آینده این اتفاق میافتد. اگر نوزاد شما نارس بوده، توجه داشته باشید که نوزادان نارس برای رسیدن به مراحل خاصی از رشد به زمان بیشتری نیاز دارند. به شما توصیه میکنیم که هر گونه نگرانی و سوال خود را با پزشکان اطفال در میان بگذارید.