خب رسیدیم به آخر سه ماهگی و جایی که فرزند شما دو ماه و چهار هفته سن دارد. همین اول کار خبر خوبی برایتان داریم. خوشبختانه فرزند شما در هفته دوازدهم نوزادی احتمالا میتواند سرش را به سمت بالا نگه دارد. یک موضوع جالب دیگر هم اینکه که او آماده است که برایش کتابهایمقوایی بخوانید و این را بدانید که انجام این کار مزایای خیلی زیادی دارد.
در ادامه از این مقاله تربیتگرام همچنین به شما میگوییم که اگر پشت سَرِ نوزاد صاف است، چیکار کنید. در نهایت هم برایتان توضیح میدهیم که چرا نباید با حرف دیگران فرزندتان را تربیت کنید. میدانیم که شدیداً مشتاق هستید که بدانید در این هفته چه اتفاقاتی برای نوزاد رخ میدهد. اگر اینطور است، با ما همراه شوید تا سری به دنیای پر از اتفاقات رشد نوزاد بزنیم.
نوزاد میتواند سرش را به سمت بالا نگه دارد
در هفته دوازدهم نوزاد احتمالا با یک سورپرایز مواجه میشوید. یک روز وقتی میخواهید فرزندتان را بلند کنید، ممکن است با این صحنه مواجه شوید که نوزادتان میتواند سرش را برای مدت کوتاهی نگه دارد. فرقی هم ندارد که نوزاد رو به شکم باشد، به پشت خوابیده باشد و یا اینکه نشسته باشد. در هر سه حالت احتمالاً میتواند سرش را نگه دارد.
از هفتههای قبل به شما توصیه کردیم که هر روز برای مدت کوتاهی فرزندتان را به شکم بخوابانید. این هفته نتیجه آن کارها را میبینید. احتمالاً یکدفعه با این صحنه مواجه میشوید که نوزاد در حالت خوابیده به شکم سرش را به اندازه 45 درجه بالا آورد(انگار که میخواهد شنا رود). دوباره آن را پایین میآورد.
به شما پیشنهاد میکنیم که روبرویش بنشینید و یک اسباب بازی کنارش بگذارید. میدانید فایده این کار چیست؟ نوزاد یازده هفتهای شما تشویق میشود که سرش را بالا بیاورد.
پیشنهاد تربیتگرام
بیایید با نوزاد یک بازی انجام دهید. دستش را بگیرید و آن را آرام بالا بیاورید تا زمانی که در وضعیت نشسته قرار داشته باشد. بعد از آن هم فرزندتان را به حالت قبلی و خوابیده برگردانید.
این کار را برای چند بار تکرار کنید. در هر بار، نوزاد سعی میکند که سرش را نگه داشته و این کار به قوی شدن عضلات گردنش کمک میکند.
از طرفی دیگر، حالا که نوزادتان سه ماهگیاش را تموم کرده و از هفته آینده وارد چهار ماهگی میشود، میتوانید از کالسکه استفاده کنید. پس فهمیدیم که سن مناسب برای خرید کالسکه در چهار ماهگی نوزاد است.
اما مراقب باشید که در جادههای ناهموار حرکت نکنید چون فرزند شما هنوز خیلی کوچک است و این مقدار بالا و پایین شدن سرش برایش زیاداست.
برای این ماه به شما توصیه میکنیم که به حرکت کردن در جادههای صاف و هموار اکتفا کنید. به محض اینکه عضلات سر و گردنش قوی شد، میتوانید از این کوله پشتیهایی که مخصوص نوزاد هستند، خریداری کنید.
معجزه دستها در آرام کردن نوزاد
با وجود اینکه فرزندتان اولین بار دستهایش را چند هفته پیش کشف کرد، اما در هفته دوازدهم از رشد نوزاد، آشنایی اولیه تبدیل به رابطه دوستی میشود. در این هفته به حرکت دست نوزادتان خوب دقت کنید. ببینید چگونه دستش را در دهانش میگذارد و انگشتانش را میمکد.
اگر دیدید این کار را انجام میدهد، اصلاً نگران نشوید. چون اتفاقاً این کارِ نوزاد یک بازیِ دو سَر بُرد است. در حقیقت علاوه بر آنکه خودش را با این کار آرام میکند، شما میتوانید کمی بدون دغدغه استراحت کنید.
و اینگونه خواندن کتاب برای نوزاد آغاز میشود…
پیشنهاد تربیتگرام
از همین الان میتوانید کتاب خواندن را شروع کنید. خواندن کتاب برای نوزاد حتی در این سِن هم مفید بود و بعدها خیلی به دردش میخورد. در ابتدای کار، شنیدن به نوزاد کمک میکند که گوشش قوی شود. بالا و پایین آمدن تُن صدای شما، لهجه و ترانه خواندن، رابطه شما با نوزاد را به شدت جذاب و جالب میکند.
شاید الان پیشِ خودتان بگویید که اگر فرزندمان به ما توجه نکردند، چیکار کنیم؟
خوشحالیم که این سوال را پرسیدید. این نشان میدهد که شما پدر و مادرِ آگاهی هستید. درست حدس زدید، قرار نیست نوزاد همیشه گوش به فرمان شما باشد و ممکن است توجه نکند. اما این موضوع نیز راه حل داشته و میشود برای آن کارهایی انجام داد.
مثلاً وقتی به یک طرف دیگر نگاه میکند و به کتاب خواندن شما علاقه نشان نمیدهد، کار دیگری را امتحان کنید یا کمی به او زمان دهید. خلاصه اینکه با توجه به واکنش کودک عمل کنید.
اصلاً اشکالی ندارد و ضروری نیست که کل داستان را بخوانید. همین که چند صفحه از کتاب را بخوانید، کافی است و برای رشد زبانیاش عالی است.
چه نوع کتابهایی رو در سه ماهگی بخوانیم؟
کتابهای خیلی زیادی وجود دارد که شما میتوانید برای نوزادتان بخوانید. اما در هفته دوازدهم نوزاد بهتر است با کتابهایی که برای شب بخیر مناسب است و قبل از خواب باید بخوانید، شروع کنید.
از طرفی دیگر همانطور که میدانید کتابهایی مخصوص این سن وجود دارد که به شکل مقوایی و پازل مانند هستند. این کتابها معمولاً تصاویر بسیار بزرگی داشته و گاهی وقتها هیچ گونه کلمهای هم ندارند.
البته در چهار ماهگی خیلی نیازی نیست به اینکه این کتاب مناسبِ سنش باشد یا خیر توجه کنید. همین که عکسهای بزرگ و رنگی داشته باشد، میتواند توجه نوزادتان را به خودش جلب کند.
حتی میتوانید مجله و کتابی که مورد علاقه خودتان است را نیز بخوانید. اگر شما با لذت این کتاب را با صدای بلند بخوانید، ریتم صدای شما برای نوزاد به اندازه کافی جذاب است و آن را دوست خواهد داشت.
مقابله با حرف مردم
وقتی بچه دار میشوید، فرزندتان علاوه بر شما چند پدر و مادر دیگر هم پیدا میکند. منظورمان مادربزرگ، عمه، خاله و افراد فامیل هستند. هر کسی در این بین نظر میدهد و به شما میگوید چیکار بکنید و چه کاری انجام ندهید.
مثلاً وقتی با فرزندتان میخواهید بروید بیرون، به شما میگویند: مطمئنی فرزندت نباید لباس بیشتری تَن کنه. یا اینکه اگر به نوزاد 11 هفتهای ات غذا ندی، وزن نمیگیره و فردا رشد نمیکنه ها!
این دخالت حتی در استفاده از پستانک هم انجام میشود. فکر کنم این جمله برایتان آشنا باشد که : آره، اگر به فرزندت اجازه بدی پستانک استفاده کنه، فردا دندوناش خراب میشن.
به این موضوع کاری نداریم که این توصیهها درست هستند یا نه و اصلا موضوع بحث ما نیستند. ممکن است برخی از آنها درست هم باشند. اما توصیه میکنیم که در دام پیشنهاد و حرفهای مردم قرار نگیرید چون باعث اختلال در تربیت فرزند شما میشود.
چگونه با حرف مردم روبرو شویم؟
اول از همه به شما توصیه میکنیم که این حرفها را جدی نگیرید. هیچ چیزی مثلِ گوش دادن به حرف خانواده، دوستان و افراد غریبه اعتماد به نفس شما را خراب نمیکند. کاری که فکر میکنید بهتر است را انجام دهید.
توجه کنید نیت دوستان یا خانواده شما در بیشتر اوقات خوب است. مردم ذاتاً به سمت بچهها کشیده میشوند. گاهی وقت ها هم میخواهند فقط حرفی زده باشند و به سرعت از کنار قضیه عبور میکنند.
این شما هستید که شب و روز با عزیز دردانهتان هستید و باید از او مراقبت کنید. در جواب این دوستان کافی است فقط تشکر کنید. مثلاً: سحر از اینکه نگران فرزند من هستی، ممنونم. به چیزی که گفتی فکر میکنم.
روبرو شدن با حرف دوستان خیلی راحت است اما وقتی مادرتان چیزی میگوید، مخالفت کردن در برابرش زیاد آسان نیست. در این مواقع دست به دامنِ یک شخص سوم مثلاً دکتر شوید. مثلاً بگویید: مامان ازت ممنونم ولی بذار ببرمش دکتر ببینم اون چی میگه.
صافی سر نوزاد
اگه نوزاد یازده هفته ای شما در پشت سرش یک قسمت صاف دارد، به خاطر این است که برای مدت طولانی سرش در یک وضعیت بوده است. جالب است بدانید که نوزادان وقتی به دنیا میآیند، جمجمه نرم و شکل پذیری دارند. وقتی شما هر شب او را به پُشت میخوابانید، باعث میشود که قسمتی از سَرِش صاف شود.
در اینجا تناقضی بوجود میآید. ما قبلاً گفتیم که همیشه فرزندتان باید به پشت بخوابد تا دچار سندروم مرگ ناگهانی نشود. ولی الان میگوییم نباید هر شب به پشت بخوابد! آخرش چکار کنیم؟
در جواب باید گفت که این دو موضوع با هم منافاتی ندارند. (ما قبلا درباره این موضوع زیاد صحبت کردیم و راه حل هم ارائه دادیم. اگر میخواهید درباره این موضوع بیشتر بدانید، مقاله جامع ما درباره سندروم مرگ ناگهانی نوزاد را بخوانید.
اما حالا که صافی سَر ایجاد شده چیکار کنیم؟
پاسخ این است: بستگی دارد…
در بسیاری از موارد این صافی بعدها که نوزاد شروع به نشستن و خزیدن کرد، برطرف میشود. اما کار از محکم کاری عیب نمیکند. به شما پیشنهاد میکنیم به جراح مغز و اعصاب یا متخصص کرانوفاسیال مراجعه کنید. این افراد میتوانند تشخیص بدهند که صافی سَر نوزاد شما چقدر جدی است و اینکه آیا نیاز به درمان دارد یا خیر؟
چرا قسمتی از سر نوزاد من کچل هست؟
نوزادانی که تمایل دارند در یک وضعیت خاص بخوابند و مُدام سرشان را میکشند، ممکن است قسمتی از سرشان کچل شود. نگران نباشید. وقتی فرزندتان این عادتش را ترک کرد و بزرگتر شد، موهایش دوباره رشد میکند. البته ریختن موهای نوزاد میتواند دلایل دیگری هم داشته باشد.
نوزادان معمولاً وقتی به دنیا میآیند، موهای زیادی دارند. ولی وقتی بزرگتر میشوند، سطح هورمونهایشان افت میکند و بخشی از موهاشان را از دست میدهند. دلایل دیگر مثل عفونت قارچی یا اختلالات خود ایمنی در نوزادان زیر شش ماه خیلی نادر هستند.
کِی دوباره موهای فرزند من رشد میکند؟
پیشبینی این موضوع کار هر کسی نیست. بیشتر بچهها تا قبل از یک سالگی دو بار موهایشان رشد میکند ولی اینکه چه زمانی میریزد و دوباره رشد میکند، زیاد مشخص نیست. بعضی نوزادان بعد از اینکه موهایشان ریخت، دوباره سریع رشد میکند.
ولی برای برخی دیگر این مدت زمان طولانی تر است. رنگ و بافت موهای جدید ممکن است زمین تا آسمان با موهای قبلیاش فرق کند. بنابراین آمادگی اش را داشته باشید.
جمع بندی؛ نوزادِ شما منحصر به فرد است!
همه بچهها منحصر به فرد هستند و در مدت زمان مشخصی به نقاط عطف رشد خود میرسند. این مقالاتی که ما درباره رشد هفته به هفته نوزاد مینویسیم، جزئیاتی درباره این مراحل به شما میگوید و اینکه ممکن است چه اتفاقی رخ دهد. اگر الان رخ نداده باشد، در آینده این اتفاق میافتد. اگر نوزاد شما نارس بوده، توجه داشته باشید که نوزادان نارس برای رسیدن به مراحل خاصی از رشد به زمان بیشتری نیاز دارند. به شما توصیه میکنیم که هر گونه نگرانی و سوال خود را با پزشکان اطفال در میان بگذارید.