بالاخره روزی که منتظرش بودید فرا رسید. بعد از این که نُه ماه از فرشته کوچولوتون داخل رحم مراقبت کردید، حالا او پا به دنیا گذاشته. نوزاد تازه متولد شده شما بعد از به دنیا آمدن تازه میخواهد خودش را با زندگی بیرون از رحم وفق دهد. در هفته اول نوزادی ، این شرایط جدید شامل کشش دست و پا، شیر خوردن از سینه مادر، حس بویایی و از همه مهمتر شناخت مامانش میشود.
به زودی علائمی که نشان میدهد نوزاد تازه متولد شده شما تشنه یا گرسنه است را متوجه میشوید. در چند روز اول تولد با مسائل دیگری مثل رفلاکس نوزاد، الگوی تغذیه و خواب فرزندتان سر و کار دارید. در این مقاله از گروه تربیتگرام قصد داریم به همین موضوعات بپردازیم.
بدن نوزاد در هفته اول هنوز خوب شکل نگرفته؟ نگران نباشید!
بگذارید خیالتان را راحت کنیم. اگر بدن نوزاد تازه متولد شده هنوز خوب شکل نگرفته، نگران نباشید. چون تا همین چند ساعت پیش که در رحم مادرش بوده، بدنش حالت جمع شده داشته است. بنابراین به احتمال زیاد تا چند روز و تا پایان هفته اول نوزادی، دست و پاهای فرزندتان به هم چسبیده و خیلی نزدیک باشد. اما نیازی به نگرانی نیست.
نوزاد شما کم کم بدن خودش را از هم باز میکند و وقتی به شش ماهگی میرسد، دیگر بدنش شکل میگیرد. در این مدت و تا زمانی که به زندگی بیرون از محیط گرم و امن رحم مادر عادت کند، باید او را قنداق پیچ کنید. جالب است بدانید که نوزادتان از قنداق پیچ شدن وسط یک پتوی نازک لذت میبرد.
رفلکسهای مختلف در هفته اول نوزادی
نوزاد شما با چند رفلکس به دنیا میآید. اولین رفلکس به رفلکس مورو یا استارتل معروف است. به کمک این رفلکس، نوزاد تازه متولد شده شما وقتی یک صدای بلند یا حرکت ناگهانی را احساس کرد، سر و پاهایش را باز کرده، بازوهایش را به سمت بالا برده و انگشتانش را هم باز میکند. بهتر است بدانید که این رفلکس حتی در زمان خواب هم عمل میکند. توجه کنید که تا حدود چهار ماهگی این رفلکس دیگر وجود خارجی نخواهد داشت.
رفلکس جستجو یا دهان گردی یکی دیگر از عکس العملهای غیر ارادی نوزاد بوده که در هنگام شیر خوردن از سینه مادر کاربرد دارد. به کمک این رفلکس فرزندتان سینه شما را پیدا کرده و یاد میگیرد که چطور شیر بخورد.
وقتی گونه، لب یا دهن نوزاد را با انگشتانتان لمس میکنید، سَرِش را به سمت شما برمیگرداند و دهنش را باز میکند.
دقت کردید که نوزاد چطور شروع به مکیدن میکند؟ او به شما نشان میدهد که میداند چطور شیر بخورد. حالا یکی از انگشتانتان را بالای سقف دهنش بگیرید و اوبه صورت اتوماتیک شروع به مکیدن میکند.
غذا و خواب: به چه نکاتی توجه کنیم؟
در دنیای نوزاد شما هیچ چیزی مهم تر از غذا نیست زیرا زندگی و رشدش به آن وابسته است. البته خواب نوزاد هم اهمیت زیادی داشته و راستش را بخواهید با اختلاف خیلی کمی در رده دوم قرار میگیرد. بیشتر نوزادانی که تازه به دنیا میآیند، در هفته اول باید هر دو یا سه ساعت یک بار شیر بخورند.
برنامه خواب نوزاد شما به صورت پیوسته نیست و ممکن است با نوزادان دیگر متفاوت باشد. اما بدون شک میزان خواب در تمام نوزادان مشترک است. فرزند شما به 16 ساعت خواب در طول شبانه روز نیاز دارد. البته همانطور که گفتیم این میزان خواب به صورت پیوسته نیست و نوزادتان ممکن است بیشتر از 8 بار در طول شبانه روز چرت بزند.
در پایان ماه اول تولد، نوزاد شما ممکن است یک الگوی منظم برای خواب و تغذیه تشکیل دهد. اما تا آن موقع به هیچ وجه او را به این کار مجبور نکنید.
در این دوران ترجیحاً قبل از اینکه فرزندتان به گریه بیفتد، به محض اینکه فهمیدید گرسنه است، به او شیر دهید.
حس چشایی نوزاد
در زمان تولد، فرزندتان حس چشایی بسیار خوبی دارد. در واقع به نظر میرسد که نوزادان تازه متولد شده حتی حس چشایی بهتری نسبت به بزرگسالان دارند. فرزند شما در همان هفته اول میتواند مزههای شیرین و تلخ را تشخیص دهد. در صورتی که تا پنج ماهگی نمیتواند نسبت به غذاهای شور واکنش نشان دهد.
حس بویایی نوزاد
حس بویایی نوزاد از همان اول فعال است و کار میکند و میتواند بوها را تشخیص دهد. اینجا یک نکته خیلی جالبی وجود دارد که حیفمان میآید به شما نگوییم. دقت کردید وقتی پوشک نوزاد را عوض میکنید، سرش را میچرخاند؟ این یعنی نوزادتان از بوی بد اصلا خوشش نمیآید.
تحقیقات نشان داده که نوزادان پنج روزه نسبت به پَدِ سوتین که از شیر اشباع شده باشه، واکنش نشان میدهند. دلیلش هم آن است که میتوانند شیر مادر را بو کنند. چند روز بعد هم باز تمایل دارند که شیر مادر را بو کنند. به احتمال زیاد متوجه این موضوع شدهاید که نوزادتان به کمک حس بویاییاش به سمت سینه تان تکان میخورد.
شما الان یک پدر و مادر هستید، به شما تبریک میگوییم
این هفته انتظارها تمام میشود و شما یک فرزند دارید. او متعلق به شماست. او با شما به خانه میآید و زندگیاش به عشق و مراقبت اصولی پدر و مادر و همچنین تغذیه مناسب وابسته است.
بهترین توصیه ای که در هفته اول نوزادی به شما میکنیم:
قرار نیست در عرض یک روز، نحوه مراقبت از نوزاد را یاد بگیرید. پس خودتان را به آب و آتش نزنید. در عوض بهترین کار این است که وقتی فرزندتان گریه میکند یا مضطرب است، سریع به دادِش برسید. این کار به ایجاد اعتماد بین شما و نوزادتان کمک کرده و اساس رشد سالم فرزندتان را شکل میدهد.
به یاد آورید که اگر نوزاد شما به صورت نارس به دنیا آمده، معمولاً به زمان بیشتری برای رسیدن به مراحل رشد نیاز دارد. در صورتی که در این مورد ابهام دارید، بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید.
جمع بندی
این اولین مقاله ما در مورد دوران رشد هفته به هفته نوزاد است. ما قراره در سلسله مقالاتی از دوران تولد تا یک سالگی فرزندتان را به صورت هفته به هفته بررسی کنیم. به کمک این مطالب شما میتوانید با آگاهی بیشتری درباره مسائل نوزادتان روبرو شوید.