در هفته چهارم نوزده ماهگی، کودک با ترکیب قان و قون، جملات دو کلمهای، تن صدا و زبان بدن یک دنیا حرف میزنند. بیشتر کودکان در این سن حداقل 12 کلمه را میدانند و اکثرا به خودشان با اسم اشاره میکنند که یعنی من میخواهم این کار را انجام دهم. حافظه او تا زمانی که تولد دو سالگیاش فرا برسد، یک رشد خوب را تجربه میکند. اگر چیزی را از او مخفی کنید، با علاقه به دنبال آن میگردد چون میداند که ناپدید نشده و هنوز وجود دارد. کودک 19 ماهه شما در هفته چهارم به کلسیم نیاز دارد و شیر یکی از بهترین منابع است. البته او را به این کار مجبور نکنید. در ادامه دلایلش را میگوییم. با ما همراه باشید.
ساخت دامنه لغات و برقراری ارتباط
هر چه بیشتر از سن کودک میگذرد، او به بزرگسالان بالغ نزدیک میشود. بعد از اینکه راه رفتن و دیگر مهارتهای حرکتی درشت را یاد گرفت، روز به روز مهارت زبانیاش نیز رشد می کند. در هفته چهارم نوزده ماهگی کودک نوپای شما هنوز قان و قون میکند، به مکالمه بین والدینش نگاه کرده و با گوش کردن یاد میگیرد.
او گوش میکند که شما چه میگویید و کلمات را به خاطر میسپارد. علی رغم اینکه نمیتواند کلمات زیادی را بیان کند، آن ها را در گوشه ذهنش خواهد داشت. در ماههای پیشِ رو او هنوز بیشتر کلمات را با قان و قون و اشاره وار میگوید. با تکرار زیاد کلمات، آنها را در آینده به زبان میآورد.
تغییر دیگر که حداقل اطرافیان کودک مثل عمو، عمه و دایی را شگفت زده میکند، شناخت افراد توسط کودک است. در واقع او تشخیص میدهد که هر اسباب بازی، حیوان، شخص و هر چیزی یک اسم دارد. مثلا اگر از او بپرسید: عمو کجاست؟ عمو کیه؟ با دست به عمویش اشاره میکند.
اگر برایش کتاب میخوانید که حتما پیشنهاد ما انجام این کار است، او مدام به تصاویر موجود در کتاب اشاره میکند. همانطور که گفتیم او کلمات بسیار بیشتری از آنچه میگوید را درک میکند. بنابراین هر قدر بیشتر با او حرف بزنید و برایش کتاب بخوانید، بهتر است.
حالا که کودک یک و نیم سالگیاش را رد کرده، در کنار ماما و بابا کلمات دیگری از قبیل بای بای، شیر و من را میگوید. بیشتر کودکان 19 ماهه میتوانند دو کلمه یا بیشتر را به هم ربط میدهند تا یک جمله ناقص و ابتدایی تشکیل شود.
حرف زدن کودک به کمک تن صدا و زبان بدن
تن صدا بخش زیادی از حرف زدن را تشکیل میدهد و یک کودک 19 ماهه به سرعت این موضوع را متوجه میشود. از آنجایی که دامنه لغات او محدود است، ترکیبی از کلمات ساده و زبان بدن استفاده میکند تا به چیزی اشاره کند. در واقع گاهی اوقات ممکن است از اینکه او چطور با یک یا دو کلمه منظورش را به شما میرساند، متعجب شوید. مثلا وقتی میگوید: اَم اَم، منظورش این است که میخواهد غذای مورد علاقهاش را بخورد.
با این وجود به ازای هر بچه پر حرفی، یک کودک نسبتا ساکت و کم حرف وجود دارد. البته هنوز خیلی زود است که نگران کم حرفی کودک خود باشید. اما در صورتی که تا این سن حداقل 15 کلمه را به زبان نمیآورد، احتمالا بد نیست اگر او را پیشِ یک گفتار درمانگر ببرید.
گاهی اوقات این موضوع ارثی است و مثلا پدر فرزندتان در خانوادهشان به طور کلی دیر به زبان میآیند. این مورد نیز وجود دارد. اما کماکان اگر فرزندتان را نزد یک پزشک ببرید، بهتر است.
کودکان نوپای زیادی در 19 ماهگی به خودشان با اسم اشاره میکنند. مثلا اگر میخواهند کاری انجام دهند، میگویند: آرش! این یعنی من خودم میخواهم این کار را انجام دهم یا اینکه این اسباب بازی مال من است. از روی موقعیت میتوان تشخیص داد که چه میگوید.
در این سن بهتر است کودکتان را تشویق کنید و مدام نخواهید اشتباه او را تصحیح کنید. مثلا اگر گفت کاکا نگویید: نه، مامان بگو کلوچه! به جای آن خیلی ساده میتوانید بگویید که: مامان کلوچه میخوای؟ بیا اینم یه کلوچه. وقتی شما شکل درست کلمه را به این صورت میگویید، کودک سریعتر آن را یاد گرفته و ترغیب میشود که کلمات بیشتری را بگوید. در صورتی که بخواهید ملا نقطهای باشید و او را تصحیح کنید، اعتماد بنفسش کم شده و میل به تکرار کلمات بیشتر در او میمیرد.
پیشنهاد تربیتگرام
با فرزندتان به آهنگهای کودکانه گوش دهید. با این کار علاوه بر تقویت مهارت شنیدن، در آینده از کلمات زیادی که کودکتان خواهد گفت، شگفت زده میشوید.
حافظه
گاهی اوقات در بین 18 تا 24 ماهگی کودکان فرایندی تازه در مغزشان شروع میشود. آن ها به چیزهایی فکر میکنند که الان وجود ندارد. او میداند که کفشهایش در کمد است و اگر شما بخواهید آن را برایتان بیاورد، این کار را انجام میدهد. یا مثلا میداند خوراکی مورد علاقهاش کجاست و وقتی گرسنه است، دقیقا در همان جا میایستد و به شما میگوید که خوراکی میخواهد.
اگر میخواهید این توانایی او را تست کنید، بازی سنتی تمرکز را انجام دهید. اسباب بازی مورد علاقهاش را زیر دو یا سه پتو مخفی کنید. از او بخواهید آن را پیدا کند. اگر زیر پتوی اولی نبود، او متوقف نشده و به جستجویاش ادامه میدهد. فرزندتان از اینکه به دنبال چیزهایی که شما مخفی کردهاید بگردد، خوشحال میشود.
کلسیم
اگر روزی دیدید که فرزندتان بدون خبر قبلی و ناگهان از شیر متنفر است، از کاه، کوه نسازید. این یکی از راههایی است که کودک به واسطه آن استقلالش را نشان میدهد. از او بخواهید که شیر بخورد ولی مجبورش نکنید. همزمان به او مواد لبنی دیگر مثل پنیر و ماست بدهید. میتوانید شیر را در اسموتی یا شِیک ترکیب کنید. شیر سویا که نوعی شیر گیاهی است و از نظر کلسیم غنی است نیز انتخاب خوبی خواهد بود.