موضوع داغ کودک در هفته دوم هجده ماهگی کماکان همان حرف زدن است. آیا کودک شما قان و قون میکند؟ یا اینکه شروع به حرف زدن کرده و تلاش دارد کلمات بیشتری بگوید؟ در هر صورت فرقی نمیکند چون باید تا آنجایی که میتوانید با کودک حرف بزنید. درباره هر چیزی که میبینید با کودک حرف بزنید، به آن اشاره کنید. درباره حسهای شش گانه با او صحبت کنید. کلمات را به شکل واضح بگویید، رویکرد مثبتی در رفتار خود ایجاد کرده و از عبارات ساده و کوتاه استفاده کنید. فرزند شما ممکن است درباره شکل و نه بو و مزه غذا نظراتی داشته باشد که میخواهد آن را بیان کند.
رشد زبانی کودک؛ ساخت دامنه واژگان و فهم کلمات
مشاهده یادگیری زبان توسط کودک یکی از شگفت آورترین تجربیات پدر و مادران است. بعضی از کودکان قان و قون میکنند و لا به لای آن از یکی دو کلمه نیز استفاده میکنند. برخی دیگر بعد از اینکه یک کلمه را خوب یاد گرفتند، کلمه ای دیگر اضافه میکنند. یعنی ممکن است برای روزها و شاید هفته ها یک کلمه را تکرار کنند و بعد به سراغ کلمه بعدی بروند.
به نظر شما کدام روش طبیعی است؟ همگی آن ها، در واقع همه این روش ها به نوعی جزو مراحل رشد طبیعی کودک در حوزه حرف زدن است. برچسب زدن به اشیا کمک زیادی به کودک شما در یادگیری کلمات میکند. شما همچنین میتوانید حسها را نیز برای کودک مشخص کنید.
یک پیشنهاد
کودک را در کالسکهاش گذاشته و با او بیرون بروید. در حین راه رفتن هر چیزی که میبینید را با اشاره کردن به او بگویید. به زودی و وقتی که کودک حرف زد، میبینید بدون اینکه نیازی به یادآوری شما باشد، به آن چیزها اشاره میکند. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که با او به شکل بچه گانه صحبت نکنید و کلمات را به صورت واضح بگویید.
شما میتوانید هر کدام از کارهای روزمره را برای کودک به یک کلاس آموزش زبان تبدیل کنید. سه لیوان از کشو بیرون آورده و به کودک نشان دهید. این لیوان از همه شون بزرگتره، این لیوان متوسطه و این یکی لیوان هم از همه شون کوچیکتره!
اگر فرزندتان کلمات زیادی نمیگوید، از عبارات کوتاه بخصوص در مواقع سوال کردن و درخواست کردن استفاده کنید. حذف یک یا دو کلمه به فهم بیشتر موضوع توسط کودک کمک میکند. مثلا اگر میخواهید غذایش را بخورد، اینگونه صحبت کنید.
به جای
مگه گرسنه ات نیست؟ چرا غذات رو نمیخوری؟
بگید:
غذات رو بخور
وقتی شما از تعداد زیادی کلمه استفاده میکنید، ممکن است کودک منظور اصلی شما را متوجه نشده و گیج شود. همچنین به شما پیشنهاد میکنیم که از دستورات مثبت به جای منفی استفاده کنید. مثلا به جای اینکه بگویید: غذایت را روی زمین نریز بگویید: غذایت را بخور
نکته :
یادتان باشد که گوش دادن بخش بسیار مهمی از فرایند حرف زدن توسط کودک را تشکیل میدهد. مشکلات شنوایی ممکن است موجب تاخیر در حرف زدن شود. بنابراین اگر احساس کردید مشکلی وجود دارد، با پزشک صحبت کنید.
غذا خوردن؛ تمایل به انتخاب غذا
بد غذایی کودکان نوپا یکی از رایج ترین مشکلاتی است که بیشتر پدر و مادران با آن درگیر هستند. به قول معروف این شتری است که در خانه هر کسی میخوابد. اگر میخواهید کمی در وقت و انرژی تان صرفه جویی کنید، غذاهایی که به سادگی آماده میشوند را درست کنید. فرزندتان را مجبور نکنید که بیشتر از تمایلش بخورد یا اینکه او را تحت فشار قرار دهید که :
مامان از اینم بخور. مامان بیا یه لقمه دیگه، تو که هنوز چیزی نخوردی، مامان این یه لقمه رو هم بخور! این کار هیچ کمکی به کودک نوپای شما نمیکند و علاوه بر آن باعث لجبازیاش میشود.
در واقع حالا که کودک میتواند هر نوع غذایی از گوشت و پاستا گرفته تا اسفناج را بخورد، دوست دارد درباره اینکه آیا آن را دوست دارد یا خیر نظرش را بگوید. متخصصان میگویند آن ها در هجده ماهگی بیشتر به شکل و بافت غذا اهمیت میدهند تا بو و مزه آن! بنابراین پوره سیب زمینی، ماست و دیگر غذاهایی که قبلا میخورد را نمیخورد؛ حتی اگر قبلا عاشق این غذاها بوده باشد.
اگر میبینید یک غذای خاص را نمیخورد، چند نوع غذای سالم و قوی جلویش قرار دهید تا خودش انتخاب کند. اگر این کار را انجام دهید، احتمال اینکه فرزندتان مواد مغذی مورد نیازش را جذب کند، بالا میرود. حتی اگر قرار است سبزی را در یک زمان و غلات را در زمانی دیگر از روز بخورید. مهم تر از آن چیزی غذایی است که کودک نوپای شما در طول هفته میخورد که اگر به او غذای سالم بدهید، مواد مغذی مورد نیازش تامین میشود.
رفتار کودک؛ جیغ زدن کودک
کودکان نوپا برای رسیدن به خواستههایشان جیغ میزنند. برای جلب توجه کردن جیغ میزنند. این رفتار ناخوشایند در برخی از کودکان نوپا بیش از حد معمول وجود دارد. دو دلیل میتوان برای جیغ زدن کودکان آورد. یکی اینکه مثل هر چیز دیگری او در حال آزمایش صدایش است و دومین دلیل این است که به واسطه جیغ زدن توجه فوری والدین را به دست میآورند.
برخی از کودکان والدین خود را نسبت به جیغ زدن شرطی کرده اند. یعنی تنها زمانی دست از جیغ زدن برمیدارند که والدینشان تسلیم خواستههایش شوند. با وجود اینکه میدانیم چقدر سخت است که در مقابل این کودکان مقاومت کرد، چند راهکار برای این رفتار کودک پیشنهاد میکنیم.
به او بگویید تا زمانی که صدایش را پایین نیاورد، به حرفش گوش نمیدهید. البته مراقب باشید بر سر او داد نزنید. به او بگویید: مامان این صدا بلنده. وقتی میریم پارک و میخوایم بازی کنیم، میتونی از این صدا استفاده کنی.
به کودک نشان دهید که میتواند با صدایش بازی هایی مثل پچ پچ کردن و آواز خواندن انجام دهید. اگر توجه کامل فرزندتان را میخواهید، صدایتان را در حد نجوا کردم پایین بیاورید. این کار از با صدای بلند صحبت کردن خیلی بهتر است و ممکن است او را از جیغ زدن زیاد منصرف کند.
برخی از کودکان دوست ندارند بر روی ماسه، سیمان و چمن راه بروند. به همان دلیلی که در مورد بدغذایی اش گفتیم. آن ها بافت این محیط ها را دوست ندارند. برخی دیگر دوست ندارند موهایشان شانه شود.
اگر فرزندتان از زدن مسواک خودداری میکند، برایش مسواکی بخرید که کاراکتر محبوبی بر روی آن باشد. اگر دوست ندارد موهایش را شانه بزنید، سعی نکنید به زور هم که شده این کار را انجام دهید چون فقط او را بیشتر میترسانید. وقتی حواسش پرت است، این کار را بکنید. نرم کننده مو هم ممکن است کمک کننده باشد. راهکار آخر اینکه ابتدا اجازه دهید او موهای شما را شانه بزند و سپس شما موهای او را شانه بزنید.