در هفته چهارم چهارده ماهگی کودک نوپای شما احتمالا بیشتر از همیشه سعی دارد منظورش را به شما برساند. فرزندتان توجه شما را میخواهد و این کار را به بهترین وجه ممکن انجام میدهد. اینها همیشه بخشی از شکل گیری شخصیت منحصر بفرد فرزندتان است. ماجراجوییهای کودک در هفته چهارم چهارده ماهگی به این موارد ختم نمیشود. در واقع یکی دیگر از تغیرات این هفته توانایی کودک برای بازی کردن به تنهایی است، موضوعی که بهتر است از همین الان به فکر یاد دادن آن به فرزندتان باشید. البته برای کودک هنوز شما در اولویت قرار دارید و دوست دارد همیشه مراقبش باشید. منتها از این توانایی نیز برخوردار است که برای مدتی کوتاه هم که شده کمی خودش را سرگرم کند.
رشد احساسی کودک بیان خواستهها
اگر هنوز احساس میکنید که دنیا حول کودکتان می چرخد، تنها نیستید زیرا او نیز چنین فکری دارد. در حقیقت بین ۱ تا ۲ سالگی فرزندتان تصور میکند که جهان اطراف در او خلاصه شده و همه چیز را برای خود می خواهد به و همین جهت اشتراک گذاری اسباب بازی ها و به خصوص توجه شما برایش بسیار دشوار است.
اگر در این مورد شک دارید امتحان کنید. او را در کنار بچه های دیگر قرار داده تا بازی کند. در کمال تعجب می بینید که نسبت به برقراری ارتباط با آن کودک علاقه کمی دارد. میدانید دلیلش چیست؟ دلیلش این است که مهمترین شخص در زندگی کودک ۱۴ ماههتان شما هستید و انتظار دارد توجه زیادی به او نشان دهید و در عین حال استقلال و اعتماد به نفسش نیز رشد می کند.
در این شرایط تا زمانی که بداند شما در کنارش هستید و جایی نرفتهاید خودش را با بازی کردن سرگرم می کند. مثلاً وقتی در حال شام پختن هستید و کودکتان در سالن حضور دارد، بدون هیچگونه نگرانی بازی میکند. پیشنهاد میکنیم برای مدتی کوتاه کارتان را متوقف کرده، کودک را بغل بگیرید و دوباره اجازه دهید برای خودش بازی کند.
کودک نوپای شما به این فهم میرسد که قدرت داشته و یاد می گیرد که از آن استفاده کند. این قدرت همان بیان خواستههایش است. بنابراین ممکن است از شما بخواهد که برایش کتاب بخوانید، او را برای تاب بازی هل دهید و یا او را برای پیادهروی ببرید. شاید هنوز قدرت بیان آنها به صورت زبانی را نداشته باشد، اما با اشاره کردن و گرفتن لباس شما دقیقاً میگوید چه چیزی میخواهد.
اضطراب جدایی کودک
گفتیم کودک در ۱۴ ماهگی همه چیز را برای خود میخواهد و از قدرتش برای کنترل امور آگاه میشود. این عطش برای کنترل همه مسائل یک روی تاریک نیز در پی دارد و آن اضطراب جدایی است.
بسیاری از کودکان نوپا در ۱۴ ماهگی اضطراب جدایی شدیدی دارند. این اضطراب آنقدر شدید است که گاهی اوقات کودکتان با وجود دوستان و آشنایان که اغلب آنها را میبیند نیز وقتی ترکش می کنید، ناراحت شده و گریه می کند. پیوند او با شما آنقدر عمیق شده که دیگر حتی نمی تواند نبود شما برای یک لحظه را تصور کند.
گاهی وقت ها این اضطراب آزار دهنده نیز میشود؛ به طوری که آرزو میکنید ای کاش به شما دلبستگی کمتری داشت. با این وجود ترک فرزندتان و سپردن او به کسی دیگر در حالی که فقط شما را میخواهد، بسیار عذابآور است. هیچ چیزی بیشتر از این موضوع به یک مادر احساس گناه نمیدهد. درک می کنیم و شما را به این خاطر تحسین می کنیم.
اما اگر او را رها کنید، میبینید که بعد از ۵ دقیقه اشکهایش خشک شده و حضور شما را فراموش میکند. هرچند دیدن و شنیدن گریه فرزندتان بسیار دردناک است اما اضطراب جدایی و وابستگی به شما در آینده خطرات بیشتری دارد. اضطراب جدایی کودک جزو روند طبیعی رشد احساسی او بوده و در بین ۱۰ تا ۱۸ ماهگی به اوج خود میرسد. سپس به مرور زمان کاهش مییابد.
رشد فیزیکی کودک نوپا ارتباط دست و چشم
در این روزها کودک شما یاد میگیرد که از دستانش چگونه استفاده کند و در انجام این کارها ماهر شده است. خیلی از کودکان نوپا در ۱۴ ماهگی علاقه زیادی به گذاشتن و برداشتن اشیا دارند. معمولا کار محبوبشان این است که یک شی را از درون سطلی برداشته و آن را دوباره در سطل قرار دهند. همچنین احتمالا با استفاده از دو یا سه لگو برج می سازد و خودش آن را خراب میکند.
موقع غذا خوردن هم میبینید که با استفاده از انگشت شست و اشاره تکه کوچکی از غذا را برمیدارد. این همان مهارتهای حرکتی ریز کودک است که با گذشت زمان بهبود یافته است. و اما علاقه اش به قاشق نیز بسیار جلب توجه می کند. با وجود اینکه هنوز نمیتواند از آن استفاده کند، کنجکاوی و حرکات جدیدش به اینها محدود نمیشود.
هر مادری میداند که بچهها در این سن هر چقدر اسباب بازی داشته باشند، باز به ماهیتابه، بشقاب و لیوانهای درون کابینت علاقه زیادی دارند. فرزندتان از اینکه بداند در پشت در کابینت چه چیزهایی وجود دارد بسیار هیجان زده میشود. اگر از جمع کردن خرابکاری کودکتان خسته شدهاید، بر روی درب کابینتها قفل گذاشته و وسایل خطرناک را در طبقات بالاتر قرار دهید. با این وجود بیشتر متخصصان توصیه میکنند که کنجکاوی کودکتان را با این کار سرکوب نکنید.
پیشنهاد تربیتگرام
به جای این که کودکتان را از کشف اشیا محروم کنید، برایش محیطی امن ایجاد نمایید. بر این اساس به شما پیشنهاد میکنیم تا حد امکان از ظروف چوبی و پلاستیکی استفاده نموده و از قرار دادن ظروف شکننده در این طبقات پایینتر خودداری کنید.
بازی کردن کودک
مدت بسیار زیادی میگذرد تا کودک توانایی بازی کردن به تنهایی را به دست آورد. اواخر ۱۴ ماهگی و اوایل ۱۵ ماهگی را میتوان شروعی برای این کار دانست. این فرآیند را با تشویق کودک به بازی کردن به تنهایی و بدون حضور خودتان به صورت تدریجی آغاز کنید. به او نشان دهید که چگونه می توان با اسباب بازی بازی کرد و فرزندتان یاد میگیرد.
سپس در کمال تعجب میبینید که چند دقیقه بعد خودش بازی می کند. این کار به او ثابت می کند که نیازی نیست در هر لحظه و ثانیه کنارش باشید. وقتی حوصلهاش سر رفت و از شما درخواست کمک کرد سرش را با یک فعالیت دیگر گرم کنید. به مرور زمان وقتی مدت بازی کردن کودک به تنهایی افزایش یافت، اعتماد به نفسش نیز بیشتر میشود که این فوق العاده است.